Kenneth Donk, schrijver en geschiedkundige:

‘Veel succes voor Switi Nickerie’

Kenneth Donk aan het woord tijdens een tv-interview.

Het was de oprukkende zee die het lot bepaalde van Nieuw-Nickerie. Waar twee stromen samenvloeien werd in 1876 een mooi stadje verhuisd naar de linkeroever van de rivier Nickerie. Een plaats waar het goed toeven is voor ondernemers, voor toeristen en voor burgers van allerlei bevolkingsgroepen.

Met elkaar beleven zij de gezellige drukte op de Markt, het geroezemoes op de terrasjes van het Brasaplein, het avontuur van de overtocht naar Guyana en natuurlijk de vele feestdagen die Suriname rijk is. Waaronder Holi Phagwa, symbool voor de overwinning van het goede – zoals hier, al 150 jaar geleden, het veilige land won van het woelige water.

Rijstplantages
Al in 1797 zijn de eerste plantages in deze omgeving opgericht. Dat vertelt Kenneth Donk, kenner van de geschiedenis en voormalig lid van de districtsraad van Nickerie. “Plantage Pleasant en plantage Paradise waren toen de pioniers, nadat eerder plantages in het oosten van Suriname waren gesticht. Het huidige Nickerie werd toen Neder-Nickerie genoemd en Coronie heette Opper-Nickerie.”

Tot 1950 gebeurde landbouw met de hand, daarna werd door Nederlanders een mechanisering doorgevoerd. Ze waren gevestigd in een plaats die de naam Wageningen kreeg, net als de stad waar zij gestudeerd hadden. Donk: “In die tijd ontstond een enorme toename in de productie van rijst waarvan de kwaliteit bovendien wereldwijd in hoog aanzien stond. Naderhand zijn de voorzieningen in verval geraakt, de laatste jaren verandert dat gelukkig weer.”

Cargorijst
Tijdens het Engelse tussenbestuur, kort na 1800, was de productiviteit ook al toegenomen, met name op de plantages die door Engelsen werden geleid. In de tweede helft van de 20ste eeuw werd Nickerie de graanschuur van Suriname en ver daarbuiten. Cargorijst (ruwe, ongeslepen rijst), bacoven (bananen voor de export) en bosbouw dragen substantieel bij aan de handelsbalans van Suriname.

De Hindoestanen vormen met 65 procent de grootste bevolkingsgroep in het district. Zij hebben mede gezorgd voor het succes van de rijstbouw en ze namen de cultuur van India mee. Donk: “Door de strenge bevolkingspolitiek van de Nederlanders behielden alle bevolkingsgroepen hun eigen cultuur. Het leidde tot een unieke situatie: Nickerie is een unieke plek op het Amerikaanse continent, je kunt er India en Indonesië beleven. Overal kun je bara en roti krijgen.”

Goreng en gamelan
Naast Marons, Indianen en Chinezen zijn er ook Javanen. Net als bij de Hindoestanen werden hun voorouders per schip aangevoerd. Ook zij behielden tot op de dag van vandaag hun cultuur, wat je kunt horen aan de gamelanmuziek en kunt ruiken aan de nasi goreng in de keuken.

Donk: “Al die bevolkingsgroepen leven op goede voet met elkaar, ook de bakra’s. Het grootste deel van de blanke toeristen is Nederlander. Zij dragen bij aan de economie, terwijl ze de cultuur en natuur leren kennen. Hoe vredelievend en gastvrij Suriname is kun je zien in Paramaribo waar een moskee en een synagoge naast elkaar staan. Hetzelfde gebeurt op kleinere schaal in Nieuw-Nickerie. Ik hoor als christen de pandit van de hindoes en ik weet dat ik daar net zo welkom ben als in de moskee.”

Onderwijs
“Terecht zijn de Nickerianen trots op hun landbouw en de kwaliteit van het onderwijs, dat hoog scoort bij landelijke toetsen. En natuurlijk is het ook leuk dat er nu een website is als Switi Nickerie. Heel graag wens ik de initiatiefnemers en de deelnemers van deze website veel succes.”

Kenneth Donk was lid van de districtsraad van Nickerie. Hij werkte 37 jaar in het onderwijs, waarvan 27 jaar als directeur van een Mulo, en was langdurig vakbondsvoorzitter. Ook gaf hij lessen natuurstudie aan jongeren. Vandaag de dag is hij kabinetslid van de NDP in Nickerie en manager van TV-station SBS-Nickerie. Daarnaast verdeelt hij zijn tijd over de functies van schrijver, pastoor bij de Nickerie City Church en beleidsadviseur bij het ministerie van Onderwijs.